میخچه چیست و چگونه درمان میشود؟

پوست یکی از حساس ترین ارگان های بدن است که عکس العمل های متفاوتی مانند تورم، قرمزی، تاول و...نسبت به کوچکترین فشار وارد شده به این منطقه نشان می دهد. یکی از واکنش هایی که به علت فشار بیش از حد در یک قسمت مانند کف پا ایجاد می شود میخچه پا است که نوعی ضایعه پوستی و واکنش طبیعی بدن برای حفاظت از خود است. میخچه یکی از مشکلات شایع پوستی است که به دلایل گوناگون، در نواحی مختلف دست و پا ظاهر می شود. با این حال می توان گفت که این مشکل عمدتاً در ناحیه پا به وجود می آید و دلیل اصلی آن نیز اصطکاک مکرر، مالش، تحریک و یا فشار بر روی پوست است. میخچه پا یک عارضه کوچک اما آزار دهنده است و همانطور که با مراقبت و رسیدگی می‌تواند به خوبی درمان شود، عدم رسیدگی به آن هم به شدت مخرب است و مشکلات بزرگی را به وجود می آورد.

میخچه چیست؟

این زائده نوعی پینه است که از پوست مرده ساخته شده‌است. میخچه به انگلیسی Corn نامیده می‌شود. میخچه‌ها معمولاً روی سطوح صاف و بدون موی بدن به ویژه در بالای انگشتان پا یا در کناره‌های انگشتان پا شکل می‌گیرند. میخچه‌ها معمولا ًکوچک و مدور هستند و دارای یک هسته با حاشیه مشخص که قوام هسته‌ی آن می‌تواند از نرم تا سخت متغیر باشد. میخچه‌های سفت و سخت، کوچک بوده و در مناطق ضخیم پوست یا مناطق دارای پینه و یا در نواحی استخوانی پا دیده می‌شود. میخچه‌های نرم، سفید رنگ و دارای بافت لاستیک مانند و ارتجاعی هستند. آنها معمولاً بین انگشتان پا و در مناطقی از پوست مرطوب و عرق کرده رخ می‌دهد.

علت میخچه

فشار و اصطکاک ناشی از اعمال تکراری، باعث بروز و رشد میخچه‌ها می‌شود. برخی از این منابع فشار و اصطکاک عبارت‌اند از:
پوشیدن کفش‌های تنگ و پاشنه بلند نامناسب
پوشیدن کفش‌های گشادی که پای شما در آن می‌لغزد.
خودداری از پوشیدن جوراب باعث ایجاد اصطکاک بین پا و کفش می‌شود.
پوشیدن صندل به مدت طولانی هم می‌تواند باعث ایجاد میخچه شود.

عدم درمان قوس کف پا

افزایش وزن و حاملگی
دویدن زیاد و مکرر
ساعات طولانی سرپا ایستادن
پوشیدن جوراب‌های نامناسب
بالا بودن سن که میتواند باعث کاهش چربی میان بافت‌ ها، پوکی استخوان و ناهنجاری های استخوانی ناشی از آن شود.
برهنه راه‌رفتن روی سطوح بدون فرش یا کف‌ پوش

علائم میخچه

• در صورت مشاهده موارد زیر، ممکن است به میخچه پا دچار شده باشید:
• ناحیه‌ای از پا که پوست آن خشن و ضخیم شده است.
• نقاطی روی پاهایتان ایجاد شده که سخت و دردناک است.
• پوست آن ناحیه، پوسته‌پوسته، خشک و فلس‌مانند است.
• پوست آن ناحیه به لمس حساس و تحریک پذیر شده است.

انواع میخچه

• میخچه سخت
• میخچه نرم
• میخچه دانه ای شکل
• میخچه عروقی، عروقی عصبی
• میخچه زیر ناخن
• میخچه فیبروزی
• میخچه پا

بیشترین ناحیه‌ای که درگیر میخچه می‌شود، پا است. میخچه ممکن است در قسمت نوک انگشتان، بین انگشت‌ها یا در کف پا ایجاد شود. در ناحیه‌ای که میخچه به وجود آمده‌است، پوست ضخیم شده و دردناک می‌شود.

میخچه کف پا

میخچه کف پا معمولاً کوچک و گرد است. این زائده‌ها بیشتر در قسمت بالایی یا کناره انگشتان پا ایجاد می‌شوند. میخچه پا چندین نوع مختلف دارد که عبارتند از:

• میخچه سخت: این میخچه‌ها باعث ضخیم شدن پوست در ناحیه بزرگ‌تری می‌شوند. معمولاً در بالای انگشتان پا به وجود می‌آیند. در این قسمت‌ها فشار استخوان روی پوست وجود داشته و احتمال ایجاد میخچه سخت وجود دارد.
• میخچه نرم: این میخچه‌ها سفید یا خاکستری هستند و بافت آنها نرم‌تر و لاستیکی است. معمولاً این نوع میخچه بین انگشتان پا ایجاد می‌شود.
• میخچه بذری: این نوع میخچه معمولاً ابعاد کوچکی دارد و بیشتر در کف پا ایجاد می‌شوند.

میخچه دست

میخچه بیماری شایعی است که بیشتر بین انگشتان پا و کف پا ایجاد می‌شود؛ اما گاهی ممکن است روی دستان خود نیز این زائده‌ها را مشاهده کنید. روی پوست دست همانند پا به دلیل اصطکاک و ساییدگی طولانی‌مدت می‌تواند میخچه ایجاد شود. به‌عنوان‌مثال افرادی مانند کارگران ساختمان، باغبان، مکانیک، نوازندگان گیتار و ورزشکاران که از دست خود زیاد استفاده می‌کنند، ممکن است دچار میخچه دست شوند.

تشخیص میخچه

پزشک متخصص معمولاً می‌تواند میخچه‌های پا را با پرسش در مورد سبک زندگی شما و نگاه کردن به پاها و کفش‌های شما تشخیص دهد. آنها ممکن است بخواهند اشعه ایکس را انجام دهند اگر مشکوک باشند که ممکن است مشکل اساسی در استخوان وجود داشته باشد که باعث ایجاد میخچه روی پاهای شما می‌شود. گاهی اوقات، اگر توده قابل توجهی در پا وجود داشته باشد، ممکن است بیوپسی انجام دهند.

پیشگیری از میخچه

• کفش و جوراب مناسبی تهیه کنید. برای داشتن کفش مناسب، کفشی را انتخاب کنید که خیلی گشاد یا خیلی تنگ نباشد. یک نکته برای تهیه کفش با سایز صحیح این است که در پایان روز کفش بخرید، زمانی که پاهای شما ممکن است کمی ورم کرده باشد.
• ناخن های پای خود را کوتاه کنید. اگر ناخن های پای شما بیش از حد بلند باشد، می تواند باعث فشار انگشتان به کفش شود. می‌تواند فشاری ایجاد کند که باعث ایجاد میخچه در طول زمان می‌شود.
• از پدهای میخچه استفاده کنید. پدهای میخچه به محافظت در برابر فشار اضافی یا اصطکاک اطراف میخچه شما کمک می‌کند. آنها در مواد مختلفی از جمله فوم، نمد و پوست وجود دارند.
• پاهای خود را تمیز نگه دارید. روزانه پاهای خود را با آب، صابون و برس اسکراب مناسب بشویید.
• پاهای خود را مرطوب نگه دارید. برای جلوگیری از خشکی و اصطکاک از کرم پا به طور منظم استفاده کنید.

درمان پزشکی میخچه

زمانی که میزان حضور میخچه‌ها روی پوست پایتان طولانی شد، باید درمان‌های تخصصی را از سر بگیرید. متخصصان پوست برای حذف میخچه‌ها از روی پوست ممکن است از روش‌های زیر استفاده کنند:

• تجویز چسب مخصوص میخچه: این چسب‌ها دارای سالیسیلیک اسید ۴۰ درصد هستند و میخچه را از بین می‌برند. البته برخی از متخصصان به دلیل محتوای اسیدی آنها، این چسب‌ها را توصیه نمی‌کنند.
• عمل جراحی: گاهی اوقات میخچه‌ها کمی عمیق هستند و با چسب‌های مخصوص از بین نمی‌روند. در این صورت پزشکان انجام اعمال جراحی سرپایی را پیشنهاد می‌کنند. این جراحی‌ها بسیار ساده با دوره نقاهت کوتاه هستند.
• لیزردرمانی: اگر میخچه‌ها بسیار عمیق باشند و پزشک صلاح نداند با تیغ به عمق پوست نفوذ کند، لیزردرمانی را پیشنهاد می‌کند. این کار هم میخچه را به صورت ریشه‌ای از بین می‌برد و دوره نقاهت کوتاهی دارد؛ اما اگر میخچه بر اثر عواملی مانند عفونت‌ های قارچی یا بیماری خاصی ایجاد شده باشد، در این صورت درمان آن با استفاده از لیزر، بی‌فایده بوده و باید علت‌های زمینه‌ای آن درمان شود.
• فریز کردن میخچه پا: یکی دیگر از روش هایی که پزشکان در درمان میخچه کف پا استفاده می‌کنند، فریز کردن میخچه یا کرایوتراپی است. در این روش درمانی، یخ دی‌اکسیدکربن یا نیتروژن مایع به عمق ضایعه نفوذ می‌کند و ممکن است با خونریزی همراه باشد. پس از آن ممکن است شما در محل میخچه شاهد تاول‌های بنفش یا قرمز باشید.

درمان خانگی میخچه

• گاهی می‌توان با اقدامات ساده و درمان‌های خانگی میخچه را درمان کرد. اگر دیابت یا بیماری مربوط به گردش خون دارید، حتماً برای رفع میخچه به پزشک مراجعه کنید؛ اما اگر هیچ مشکل یا بیماری ندارید، می‌توانید روش‌های زیر را امتحان کنید.
• قرار دادن میخچه یا پینه در آب گرم به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، سپس سوهان کشیدن یا خراش دادن منطقه با سنگ پا مفید است. حرکات دایره‌ای یا جانبی به حذف پوست‌های مرده کمک می‌کند.
• استفاده‌ی روزانه از مرطوب‌کننده و محصولاتی که حاوی اسید سالیسیلیک، اوره، آمونیوم لاکتات هستند، به نرم‌کردن پوست‌های خشک کمک کرده و پوست را برای سوهان زدن آماده می‌کند.
• اگر حرکت‌های تکراری باعث ایجاد میخچه شده‌اند، اجتناب از این اقدامات اغلب می‌تواند مشکل را حل کند.
• استفاده از کفش و جوراب با سایز مناسب، استفاده از نوار محافظ یا کفی کفش به درمان کمک می‌کند.
• قرار دادن فوم یا سیلیکون بین انگشتان پا برای کاهش فشار بر روی میخچه مفید می‌باشد.
• اگر میخچه شما دردناک شده‌است، هر روز ۱۰ تا ۲۰ دقیقه از کمپرس یخ استفاده کنید تا درد و تورم کاهش پیدا کند.