بیماری گال چیست و چه علائمی دارد؟

بیماری گال یا جرب (Scabies Disease) یک بیماری پوستی مسری همراه با خارش شدید است که این خارش، جوش های ریز قرمزرنگی را در پوست ایجاد می کند. این بیماری از هجوم یک انگل به نام انگل گال به بدن ایجاد می شود. انگل مولد بیماری گال، بعد از ورود به بدن فرد، در پوست زندگی می کند و زیر پوست برای خود سوراخ ها و کانال های زیرزمینی را ایجاد می کند. این انگل، حشره بسیار کوچکی است که Sarcoptes scabiei نام دارد. انگل گال بسیار کوچک، کرم رنگ و دارای چهار جفت پا است. گال ماده از گال نر بزرگ تر است. گال ماده پس از نفوذ کردن به لایه های پایین تر پوست و ایجاد کانال، تخم می گذارد. بیشتر علائم بیماری گال به دلیل پاسخ ایمنی بدن ما به این کرم، بزاق کرم، تخم و مدفوع کرم گال است. خارش شدید و بی امان یک علامت غالب از بیماری پوستی گال است. عامل گال می تواند در همه سنین با همه نوع درآمد و سطح اجتماعی تأثیر بگذارد. حتی افرادی که خود را بسیار تمیز نگه می دارند ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. بیماری گال به راحتی درمان می‌شود.

علت بیماری گال

گال بسیار مسری است و از طریق تماس مستقیم پوست با پوست یا استفاده از حوله، ملحفه یا مبلمان آلوده به کنه‌ها شیوع پیدا می‌کند. از سوی دیگر، برخی از افرادی که بیشتر در معرض آلودگی به گال قرار دارند عبارتند از:

• کودکانی که به مهدکودک یا مدرسه می‌روند.
• والدین کودکان خردسال
• جوانانی که از نظر جنسی بسیار فعال هستند و چند شریک جنسی دارند.
• ساکنان مراکز مراقبت ویژه
• بزرگسالان مسن
• افرادی که دچار نقص ایمنی هستند، ازجمله مبتلایان به HIV یا ایدز، کسانی که پیوند عضو داشته‌اند و سایر افرادی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی را مصرف می‌کنند.

علائم بیماری گال

علائم بیماری گال بعد از ۴ تا ۶ هفته که انگل وارد پوست شد ظاهر می گردد که این علائم عبارتند از:

1. ایجاد لکه های برجسته صورتی رنگ مایل به قرمز که قطر آنها تا یک سانتی متر می رسد.
2. خطوط یا شیارهای قهوه ای روشن که اغلب در بین انگشت های دست ها و پاها ایجاد می‌شود در کودکان شیرخوار این خطوط گاهی اوقات در کف دست‌ها یا کف پاها بروز می‌کنند.
3. خارش ممکن است قبل از اینکه لکه های قرمز ایجاد شوند رخ دهد و ممکن است تا سه هفته بعد از اینکه این لکه ها از بین رفتند نیز باقی بمانند.

موارد مستعد ابتلا به بیماری گال

1. افزایش سن
2. سوء تغذیه
3. بیماری‌های عصبی
4. نقص ایمنی.

انواع بیماری گال

فقط یک نوع کنه وجود دارد که باعث آلودگی به گال می‌شود و به آن هیره خارشی گفته می‌شود. با این حال، این کنه‌ها می‌توانند چندین نوع آلودگی ایجاد کنند که در ادامه با این انواع آشنا می‌شوید.

1. گال معمولی: این نوع شایع‌ترین نوع بیماری گال است و باعث خارش دست، مچ دست و سایر نقاط مشترک می‌شود. با این حال، پوست سر یا صورت را آلوده نمی‌کند.
2. گال گره‌ای: این نوع گال ممکن است به صورت خارش دار، برآمدگی‌ها یا برجستگی‌هایی به خصوص در نواحی تناسلی، زیر بغل یا کشاله ران ایجاد شود. بیماری گال در ناحیه تناسلی می‌تواند باعث خارش شدید ناحیه تناسلی همراه با برجستگی های ریز و جوش‌مانند بر روی آلت تناسلی و بیضه‌ها شود.
3. گال نروژی: برخی از افراد مبتلا به گال ممکن است به نوع دیگری از گال هم مبتلا شوند که به آن گال نروژی یا گال پوسته‌دار گفته می‌شود. این نوع گال نسبت به انواع دیگر، شدیدتر و بسیار مسری است. افرادی که دارای گال نروژی هستند، بر روی بدنشان، پوسته ضخیمی از پوست ایجاد می‌شود که در این پوسته هزاران کنه و تخم کنه وجود دارد. در اغلب کسانی که به این نوع گال مبتلا می‌شوند، پوسته‌های گسترده، خاکستری و ضخیم مشاهده می‌شود که این پوسته‌ها در اثر لمس، تکه‌تکه می‌شوند.

گال پوسته‌دار معمولاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مشاهده می‌شود، ازجمله، افراد مبتلا به HIV یا ایدز، افرادی که از استروئیدها یا داروهای خاص استفاده می‌کنند یا افرادی که تحت شیمی‌درمانی هستند. کنه‌های گال می‌توانند به راحتی بر سیستم ایمنی بدن غلبه کنند و با سرعت بیشتری تکثیر پیدا کنند. گال نروژی به همان روش گسترش گال معمولی، گسترش می‌یابد.

طول درمان بیماری گال

کنه‌های گال می‌توانند حداکثر تا دو ماه بر روی پوست شما زندگی کنند. با این حال، هنگامی‌که از بدن شما خارج می‌شوند، معمولاً طی سه تا چهار روز می‌میرند. بعد از درمان گال، می‌توانید انتظار داشته باشید که خارش و سوزش ناشی از بثورات تا چندین هفته پس از شروع درمان ادامه پیدا کند. به این دلیل که تخم‌ها و مواد زائد کنه هنوز در پوست شما هستند، حتی اگر کنه‌ها مرده باشند. همچنین تا زمانی که لایه جدیدی بر روی پوست شما شکل بگیرد ممکن است هنوز جوش و تحریک پوستی را تجربه کنید.

تشخیص گال

گال به صورت بالینی قابل تشخیص است یعنی بر اساس علائم و ظاهر عمومی بثورات پوست انجام میشود و اغلب پزشک می تواند یک یا چند تونل مایت را بر روی پوست برای تأیید تشخیص شناسایی کند.گاهی تمایز قائل شدن بین بثورات حاصل از گال و برخی از دیگر بیماریهای پوستی مشکل است، بنابراین اگر در مورد تشخیص شکی وجود داشته باشد، پزشک به آرامی خراشی بر روی پوست های خشک در منطقه آسیب دیده می دهد و سپس آن را زیر میکروسکوپ بررسی می کند و یا به آزمایشگاه فرستاده میشود تا وجود مایت بررسی شود.

درمان بیماری گال چیست؟

درمان گال شامل استفاده از داروهایی به منظور از بین برن انگل گال می‌شود. بدین منظور کرم‌ها و لوسیون‌های مختلفی وجود دارند که توسط پزشک تجویز می‌شوند. معمولاً تجویز پزشک این است که شما داروی مورد نظر را به کل بدن خود (از گردن به پایین) بمالید و بگذارید حداقل برای 8 ساعت روی پوست شما بماند. در صورتی که مجدداً نشانه‌هایی از کانال‌های پوستی یا ضایعات پوستی بروز کند، نیاز به انجام درمان ثانویه می‌باشد.

داروهایی که معمولاً برای درمان بیماری گال تجویز می‌شود عبارتند از:

1. کرم پرمترین 5 درصد (Elimite). کرم پرمترین که به صورت خارجی استعمال می‌شود، دارای ترکیبات شیمیایی است که موجب از بین رفتن انگل‌های گال و تخم‌های آنها می‌شود. این دارو عموماً برای افراد بزرگسال، زنان باردار و کودکان بالای دو ماه ایمن است. مصرف این دارو برای مادرانی که به کودک خود شیر می‌دهند، توصیه نمی‌شود.
2. لوسیون لیندان. این دارو تنها برای کسانی تجویز می‌شود که درمان‌های دیگر را نمی‌توانند انجام بدهند و یا روش‌های درمانی دیگر برای آن‌ها مؤثر نبوده است. این دارو برای کودکان زیر دو سال، زنان باردار، زنان شیرده، افراد مسن و افرادی که وزن آنها کمتر از 50 کیلوگرم است، مناسب نیست.
3. کروتامیتون (Eurax). این دارو به صورت کرم و لوسیون در دسترس است. این دارو باید برای دو روز، هر روز یکبار، استفاده شود. این دارو برای کودکان و زنان باردار یا زنانی که به کودک خود شیر می‌دهند، توصیه نمی‌شود. در گذشته مواردی از عدم موفقیت درمان با کروتامیتون گزارش شده است.
4. ایور مکتین یا Ivermectin (Stromectol). این دارو به صورت قرص خوراکی است و برای افرادی تجویز می‌شود که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، مبتلا به گال دلمه‌بسته‌شده هستند یا افرادی که به دیگر روش‌های درمانی با کرم و لوسیون پاسخگو نبوده‌اند. ایورمکتین برای زنان باردار، زنانی که به کودک خود شیر می‌دهند و برای کودکانی با وزن کمتر از 15 کیلوگرم تجویز نمی‌شود.

هرچند این داروها به طور کامل انگل گال را از بین میبرند؛ اما خارش پوستی تا چند هفته ادامه خواهد داشت. ممکن است پزشک برای افرادی که به داروهای گفته شده پاسخ نمی‌دهند یا نمی‌توانند آنها را مصرف کنند، داروهای موضعی دیگری مانند سولفور مرکب در وازلین را تجویز کنند.

آیا بیماری گال کشنده است؟

بیماری گال اگرچه مشکل پوستی آزاردهنده ای است؛ اما به طور کامل قابل درمان می باشد و در صورت مراجعه به پزشک و مصرف داروهای تجویز شده در عرض حداکثر یک ماه علائم آن کاهش یافته و بهبود پیدا می کند. در صورت عدم درمان گال، این عارضه ممکن است تا ماه ها در بدن فرد باقی مانده و علاوه بر علائم آزاردهنده، خارش دائمی باعث زخم شدن و ایجاد عفونت هایی مانند زرد زخم خواهد شد، در این شرایط علاوه بر درمان بیماری گال، درمان دیگری همراه با آنتی بیوتیک برای بیمار تجویز شود.

خارش شدید پوست در نواحی ممکن است با زخم و عفونت های باکتریایی نیز همراه باشد، این عفونت ها توسط باکتری های استافیلوکوک یا استرپتوکوک ایجاد می شود، در صورتی که عفونت به لایه های عمیق تر پوست نفوذ کند ممکن است باعث تب شده و در صورت عدم درمان به آسیب های کلیوی منجر شود که با علائمی همچون خون در ادرار، قهوه ای شدن ادرار یا کاهش مقدار آن، فشار خون بالا، ورم دست، پاها و صورت و تب همراه است. همچنین عفونت موضعی باکتریایی در ناحیه آسیب دیده می تواند وارد جریان خون شده و وضعیتی به نام سپتیکمی رخ دهد که بسیار خطرناک بوده و در موارد حاد ممکن است باعث نارسایی در سیستم های حیاتی بدن و مرگ فرد شود. این عارضه با علائمی همچون تب، تنفس سریع، تعریق زیاد، کاهش فشار خون و کاهش هوشیاری و سردرگمی فرد همراه است.

پیشگیری از گال

برای جلوگیری از آلودگی مجدد و پخش کنه‌های گال، موارد زیر را انجام دهید:

1. تمام لباس‌ها، حوله‌ها، ملحفه‌ها و غیره را بشویید. هنگام شستشوی آن‌ها، از آب گرم و صابون استفاده کنید و سپس آنها را روی حرارت زیاد خشک کنید. وسایلی که نمی‌توانید بشویید را به مدت یک یا چند هفته در یک کیسه بگذارید و آن را محکم ببندید تا کنه گرسنه بماند.
2. وقتی درمان را شروع کردید کل خانه را جار وبرقی بکشید. سپس کیسه جارو برقی را دور بریزید یا آن را کاملاً تمیز کنید.
3. اگر نگران ابتلا به بیماری گال هستید یا علائم آن را دارید حتماً بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

• علت و علائم قارچ پوستی دست
  تاریخ انتشار : 1400-12-28تاریخ بروز رسانی : 1403-06-30


• انواع بیماریها و عفونت های قارچی پوست
  تاریخ انتشار : 1401-08-12تاریخ بروز رسانی : 1403-04-08


• بیماری زونا چیست و آیا زونا خطرناک است؟
  تاریخ انتشار : 1401-04-18تاریخ بروز رسانی : 1401-04-20


• بیماری پوستی روزاسه؛ علل، علائم و نحوه درمان
  تاریخ انتشار : 1403-02-06تاریخ بروز رسانی : 1403-02-10


• بیماری لوپوس چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-04-05تاریخ بروز رسانی : 1403-06-30